Dlaczego i w jaki sposób rodzic powinien mówić swojemu dziecku NIE - Jesper Juul "NIE z miłości"

Jesper Juul, duński terapeuta rodziny i pedagog, jest autorem książki „NIE” z miłości. Mądrzy rodzice - silne dzieci, którą chciałabym polecić każdemu z rodziców. Gdy sobie tak myślę, co napisać o tej książce, to dochodzę do wniosku, że najchętniej zacytowałabym ją w całości, gdyż zawiera w sobie tyle praktycznych i ważnych myśli i założeń, że każdy powinien ją poznać. Skoro jednak nie mogę przepisać tutaj całej książki, postaram się ukazać jej najważniejsze myśli i przesłanie, a wszystkich zachęcam do lektury.

Niemowlęta

Czy można mówić NIE niemowlęciu?

Na tym etapie rozwoju RODZICE MUSZĄ ZASPOKAJAĆ POTRZEBY DZIECKA często kosztem własnych potrzeb   
         
                                      JEDNAK 
              
RODZICE NIE MOGĄ CAŁKOWICIE ZREZYGNOWAĆ ZE SWOICH POTRZEB, gdyż przez to zachwieje się ich przywódcza rola w rodzinie!

Dorosłych, rezygnujących z własnych potrzeb dopada FRUSTRACJA, a winę za to zrzucają na dziecko, więc już w tym wieku może pojawić się konflikt dziecko-rodzice.

Każdy członek rodziny powinien być darzony takim samym szacunkiem, ale nie wynika z tego, że wszyscy członkowie rodziny mają takie same prawa i obowiązki.

Dzieci w wieku od roku do pięciu lat

CZĘSTO RODZICE MYLĄ MIŁOŚĆ Z OBSŁUGĄ.
To największy błąd popełniany przez rodziców dzieci w wieku 1 -5 lat. Rodzice stają się służącymi, by uchylić swoim dzieciom nieba, jednak po pewnym czasie zaczynają się dusić w tej roli. Dzieci z kolei stają się „zimne” i żądają coraz więcej usługiwania.

DZIECI CZĘSTO PRZEKRACZAJĄ GRANICE USTALANE PRZEZ RODZICÓW,  ale przez to uczą się tego, co się rodzicom podoba, a co nie. "Ten proces nauki wymaga przede wszystkim jednoznacznych sygnałów ze strony rodzica
i ciągłych powtórzeń. Odpowiedzi i reakcje muszą być tak jasne, jak tylko to możliwe. Matka i ojciec powinni także wykazać się cierpliwością i dać dziecku czas na utrwalenie zdobytej wiedzy. Może to zająć zarówno kilka dni, jak i kilka lat. Im więcej będziemy dzieci łajać i krytykować, tym dłużej to będzie trwało."*

DZIECI NIE ROZRÓŻNIAJĄ TEGO, NA CO MAJĄ OCHOTĘ OD TEGO, CZEGO NAPRAWDĘ POTRZEBUJĄ. To rodzice muszą być świadomi tej różnicy. "Dziecka nie da się rozpieścić dawaniem mu za dużo tego, czego naprawdę potrzebuje. Rozpieszczone dzieci to te, które nie potrafią zaakceptować słowa NIE. Liczą, że ich życzenia będą natychmiast spełniane – i zachowują się roszczeniowo. Jednak tak rozwijają się tylko te dzieci, które dostają za dużo tego, co niepotrzebne".*

Dzieci w wieku 10-14 lat

Dzieci w wieku przednastoletnim zaczynają kierować się zasadami swoich rówieśników. Nie oznacza to, że rodzice całkowicie tracą kontrolę nad nimi, ale DZIECI W TYM WIEKU MUSZĄ NAUCZYĆ SIĘ ŻYĆ CZĘSTO Z DWOMA SYSTEMAMI WARTOŚCI (systemem wartości rodziców
i systemem wartości rówieśników).

NA DZIECI W TYM WIEKU NIE DA SIĘ DZIAŁAĆ NAKAZAMI I ZAKAZAMI. Mimo to w świadomości tych dzieci DUŻĄ ROLĘ ODGRYWAJĄ WARTOŚCI I POSTAWY RODZICÓW. Przez dziesięć lat rodzice byli w centrum działań i uwagi dzieci, a teraz stają się przeszłością, a dzieci idą w przyszłość. W tej sytuacji rodzice muszą zaakceptować nieuchronność konfliktów z nastolatkiem, ale równocześnie pozostać przy swoich wartościach.

Kiedy dzieci mają 10-14 lat, rodzice powinni próbować nieco inaczej postrzegać swoją odpowiedzialność. "Od tej pory będą bardziej funkcjonowali jako „sparingpartnerzy” – czyli partnerzy, którzy w celach treningowych stawiają dzieciom maksymalny opór, ale wyrządzając jak najmniejszą szkodę."*

Nastolatki

Młodzież w wieku ok. 15 lat powinna już uczyć się ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SIEBIE I SWOJE CZYNY, więc wymuszanie na osobach w tym wieku jakiejkolwiek decyzji byłoby niemądre. Można przekonywać, by nastolatek podejmował decyzje zgodne z wolą rodziców, ale nie można tego wymuszać, gdyż to przyniosłoby odwrotny efekt.

Nie można doprowadzić do takiej sytuacji, że relacje w rodzinie staną się jednym wielkim konfliktem. W tym wieku najważniejsze jest przywrócenie właściwych relacji z dzieckiem i okazanie zaufania, którego nastolatki tak bardzo potrzebują. GDY RODZICE TRAKTUJĄ SWOJE DZIECI Z SZACUNKIEM, CZĘSTO UDAJE IM SIĘ SPRAWIĆ,
ŻE DZIECI ROBIĄ TO, O CO PROSZĄ RODZICE.

Kierowane do dziecka NIE powinno mieć charakter osobisty i nie może zawierać w sobie agresji i krytyki. NIE powinno wypływać z naszych przekonań, doświadczeń, uczuć i granic. Dzieci, wobec których stosuje się takie NIE, szybko nauczą się rozpoznawać potrzeby i granice innych ludzi.

"NAJLEPSZYM PREZENTEM, JAKI RODZICE MOGĄ DAĆ DZIECKU, JEST ŚWIADOMOŚĆ, ŻE MYŚLĄ TO, CO MÓWIĄ I MÓWIĄ TO, CO MYŚLĄ." ​*

*  Jesper Juul „NIE” z miłości. Mądrzy rodzice - silne dzieci,